Reacties op enquête verpleeghuiszorg Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd

We zien dat de zorg onder druk staat en dat dit ook wat doet met de zorgverleners. Tegelijkertijd krijgen wij geen sterke signalen dat het de verpleeghuizen over het algemeen niet meer lukt goede en veilige zorg te bieden. Daarmee is het signaal uit de enquête niet onbelangrijk. De kwaliteit van de zorg begint bij de mensen die er werken. Het is van belang dat de leiding van verpleeghuizen aandacht geeft aan de zorgen van hun medewerkers. Maar niet alleen hun zorgen, ook aan hun goede ideeën om de zorg anders te organiseren. De inspectie gaf bijna drie jaar geleden een beeld over verpleeghuizen, na bezoeken aan alle verpleeghuizen. Het beeld was genuanceerd. Sommige dingen gaan heel goed, andere dingen kunnen nog beter. En dat verschilt per verpleeghuis.

Wel lopen veel verpleeghuizen aan tegen de krapte op de arbeidsmarkt. Daardoor moeten ze soms werken met te weinig zorgverleners, of met mensen die niet voldoende zijn opgeleid. Het arbeidsmarkttekort leidt ertoe dat er keuzes gemaakt moeten worden. Wij stimuleren zorgaanbieders om de zorg anders te organiseren zodat er ook met minder zorgverleners goede zorg geboden kan worden.

Het intern melden van incidenten, fouten en bijna-fouten is niet bedoeld om iemand op de vingers te tikken, maar om van te leren voor de toekomst. Als zorgverleners met elkaar incidenten bespreken, komen ze vaak tot oplossingen die de zorg voor cliënten beter maakt. Daarom is het spijtig om te horen dat zorgverleners soms minder mogelijkheden zien om iets te melden.

Branchevereniging ActiZ

Het werken in een verpleeghuis is de afgelopen jaren behoorlijk veranderd. De doelgroep is in een rap tempo veranderd van samenstelling: alle cliënten hebben een intensieve zorgvraag vanwege dementie en/of somatische klachten. Anders dan vroeger (toen er nog een mix van verzorgingshuis- en verpleeghuiscliënten was) is het verpleeghuis alleen nog een plek voor de meest kwetsbare ouderen. Dat maakt dat het werken in een verpleeghuis ook anders en dus ook intensiever is geworden.
 
Daarnaast heeft de zorgsector last van de arbeidsmarktkrapte en veel openstaande vacatures. Dit probleem is niet makkelijk op te lossen vanwege het tekort aan personeel in Nederland. Daarom zetten we in op Anders Werken. Als we hetzelfde blijven doen en verwachten redden we het niet. Dat is een verandering voor onze medewerkers, maar ook voor familie en mantelzorgers. We zullen meer samen moeten doen en de maatschappij zal soms ook de verwachtingen bij moeten stellen. We willen namelijk ook in de toekomst de garantie blijven geven voor een goede kwaliteit van zorg voor onze meest kwetsbare cliënten.

Anders werken is ook het verminderen van de registratiedruk. Dat vergt keuzes en alleen nog registreren wat echt noodzakelijk is. Dus bijvoorbeeld alleen een melding als er iets echt ernstigs is fout gegaan en wat we in de toekomst kunnen voorkomen. En dus bijvoorbeeld niet meer het verplicht registreren als de vitamine D een keer vergeten is.

Het is van belang dat zorgprofessionals zich gesteund weten om zaken te bespreken, ook als iets niet helemaal goed ging. Zorgorganisaties moeten zich inspannen voor een open cultuur waarin collega’s en de organisaties blijven leren van elkaar. Wanneer medewerkers zich niet in staat voelen goede zorg te bieden, is het belangrijk dit vooral te bespreken met hun collega’s en werkgever zodat manieren gevonden kunnen worden hoe dan wel.

FNV-vakbondsbestuurder Salima Sedouki

De resultaten van de enquête zijn heel herkenbaar. En dat is eigenlijk verbijsterend en schokkend. We spreken mensen veel op de werkvloer. Je merkt gewoon: mensen hebben eigenlijk geen tijd om met je te praten. Het zweet staat ze op het voorhoofd. Als je dan hoort dat medewerkers met een schuldgevoel rondlopen, vind ik dat heel erg.

Veel mensen melden geen incidenten meer omdat ze denken ‘dit hoort bij mijn werk’. Het is dweilen met de kraan open. Maar medewerkers moeten blijven melden. Als we geen cijfers hebben, kunnen we niks aantonen. We moeten een duidelijk signaal afgeven aan de politiek: dit kan zo niet langer.

Willen we dit als samenleving accepteren? Dat onze ouderen op deze manier zorg krijgen? Terwijl we weten dat het nog erger wordt. Terwijl we weten dat veel mensen overwegen om uit de zorg te stappen. Er moet meer bewustzijn zijn. Iemand moet zich hier verantwoordelijk voor voelen.

Uiteindelijk moet er meer geïnvesteerd worden in ouderenzorg. Dat ligt bij de politiek. Werkgevers moeten duidelijk maken aan de politiek hoe schrijnend de situatie is. We hebben meerdere malen aan werkgevers gevraagd om samen deze stap te zetten. Daar hebben we een begin mee gemaakt. Dat moeten we voortzetten.